تأثیر خاک‌ورزی مرسوم و حفاظتی بر عملکرد ذرت در تناوب جو-ذرت

Authors

  • اردشیر اسدی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
  • اورنگ تاکی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
  • مجتبی یحیی‌آبادی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
Abstract:

شدت بالای تبخیر از سطح خاک به علت درجه حرارت بالای محیط و پایین ‌بودن رطوبت نسبی هوا، فقیر بودن خاک از نظر مواد آلی و ناپایداری ساختمان خاک از شاخصه‌های مناطق خشک و نیمه خشک ایران محسوب می‌گردد.  به نظر می‌رسد در یک مدیریت منطقه­ای حفظ و نگهداری بقایای گیاهی با عملیات خاک­ورزی در صورت عدم تأثیر منفی بر عملکرد محصول می‌تواند به مثابه روشی در بهبود شرایط اشاره شده مؤثر باشد.  به همین منظور برای تناوب زراعی یکساله جو-ذرت (دو محصول زراعی در یکسال) 4 مدیریت بقایای­گیاهی ایستاده جو شامل: سوزاندن، مدفون‌کردن، مخلوط‌کردن و نگهداری در سطح خاک در قالب 4 تیمار خاک‌ورزی روی تعدادی از شاخص­های گیاهی ذرت و خاک مورد آزمون قرارگرفتند.  آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در 3 تکرار از سال1380 به مدت 4 سال زراعی در ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان در خاک با بافت لوم رسی سیلتی انجام گرفت.  عملیات خاک‌ورزی برای محصول جو در هر سال به روش­ مرسوم وتیمارهایمدیریت بقایای گیاهی(خاک‌ورزی) در ذرت در کرت‌های ثابت اعمال شدند.  کاشت در تیمارهای خاک‌ورزی شده با ردیف‌کار مرسوم و در تیمار بی‌خاک‌ورزی با ماشین کاشت مخصوص این سیستم انجام شد.  نتایج سال اول آزمایش نشان­دهنده کاهش عملکرد ذرت در تیمار حفظ بقایای گیاهی جو در سطح خاک (بی‌خاک‌ورزی) نسبت به روش‌های دیگر بود.  از آنجایی که عدم دستیابی به تعدادمطلوب بوته در واحد سطح به دلیل عدم تماس کافی بذر با خاک علت این کاهش عملکرد شناخته شد، در سال‌های بعد با تأمین تماس بیشتر بذر با خاک دستیابی به تعداد مطلوب بوته در واحد سطح امکان­پذیرگردید.  این امر باعث­ شد که در سال­های دوم به بعد تفاوت ‌معنی‌داری در عملکرد محصول و شاخص‌های استقرار گیاهی در بین تیمارهای آزمایش مشاهده نگردد.  متوسط میزان موادآلی خاک در عمق 10-0 سانتی­متری بعد از 4 سال در روش‌های مخلوط‌کردن، نگهداری در سطح خاک و مدفون‌کردن بقایا به ترتیب حدود 20، 18، و 13 درصد نسبت به سوزاندن بقایای گیاهی افزایش نشان­داد.  همچنین جمعیت کرم‌های خاکی در تیمار سوزاندن بقایا (خاک­ورزی مرسوم) به طور معنی‌داری کمتر از تیمارهای حفظ بقایای گیاهی بود.  تفاوت معنی‌داری در وزن خشک ریشه تا عمق 60 سانتی­متری در بین تیمارهای آزمایش مشاهده ‌نگردید.  نتایج چهار ساله آزمایش نشان داد که تولید ذرت علوفه‌ای بعد از جو، به هر دو روش حفظ بقایای جو در سطح (در صورت تأمین تماس‌کافی بین بذر و خاک) و یا مخلوط­کردن بقایای گیاهی با خاک سطحی (کم‌خاک‌ورزی) بدون تأثیر منفی بر عملکرد محصول امکان­پذیر است.  بنابراین یک سیستم تلفیقی یکساله شامل ترکیبی از خاک‌ورزی مرسوم برای جو و بی‌خاک‌ورزی یا کم‌خاک‌ورزی برای تولید ذرت (بعد از جو)، می‌تواند به عنوان یک سیستم جایگزین با توجه به افزایش مواد آلی خاک، بهبود فعالیت بیولوژیکی خاک (افزایش جمعیت کرم‌های خاکی) برای عملیات خاک‌ورزی مرسوم پیشنهاد گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر خاک ورزی مرسوم و حفاظتی بر عملکرد ذرت در تناوب جو-ذرت

شدت بالای تبخیر از سطح خاک به علت درجه حرارت بالای محیط و پایین بودن رطوبت نسبی هوا، فقیر بودن خاک از نظر مواد آلی و ناپایداری ساختمان خاک از شاخصه های مناطق خشک و نیمه خشک ایران محسوب می گردد.  به نظر می رسد در یک مدیریت منطقه­ای حفظ و نگهداری بقایای گیاهی با عملیات خاک­ورزی در صورت عدم تأثیر منفی بر عملکرد محصول می تواند به مثابه روشی در بهبود شرایط اشاره شده مؤثر باشد.  به همین منظور برای تن...

full text

تأثیر خاک ورزی مرسوم و حفاظتی بر عملکرد ذرت در تناوب جو ذرت

شدت بالای تبخیر از سطح خاک به علت درجه حرارت بالای محیط و پایین بودن رطوبت نسبی هوا، فقیر بودن خاک از نظر مواد آلی و ناپایداری ساختمان خاک از شاخصه های مناطق خشک و نیمه خشک ایران محسوب می گردد.  به نظر می رسد در یک مدیریت منطقه­ای حفظ و نگهداری بقایای گیاهی با عملیات خاک­ورزی در صورت عدم تأثیر منفی بر عملکرد محصول می تواند به مثابه روشی در بهبود شرایط اشاره شده مؤثر باشد.  به همین منظور برای تن...

full text

اثر خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک و عملکرد ذرت در تناوب با گندم

این تحقیق در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از 1) کم­خاک­ورزی، 2) کشت مستقیم گندم و ذرت به مدت چهار سال، 3) کشت مستقیم گندم در سال‌های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم وکشت مستقیم ذرت به مدت چهار سال، 4) کشت مستقیم ذرت در سال‌های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم وکشت مستقیم گندم به مدت چهار سال و 5) خاک‌ورزی مرسوم....

full text

تاثیر روش‏های متفاوت خاکورزی حفاظتی و محلول پاشی با عناصر ریز مغذی بر عملکرد ذرت علوفه ای

این تحقیق به منظور بررسی اثرات روش‏های مختلف خاکورزی حفاظتی و محلول پاشی با عناصر ریز مغذی بر اجزاء عملکرد و عملکرد ذرت علوفه‏ای هیبرید 704 سینگل کراس به عنوان کشت دوم پس از گندم انجام شد. آزمایش به صورت اسپیلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی و با سه تکرار در منطقه بابلسر در سال 1392 انجام شد. نتایج نشان داد شاخص جوانه زنی در همه تیمارها مشابه بود. نوع شخم اث...

full text

کارایی مدیریت شیمیایی علف‌های هرز در نظام‌های کشاورزی رایج و حفاظتی منطقه سرد خراسان رضوی

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و میزان بقایای گیاهی بر کارایی مبارزه شیمیایی علفهای هرز در مزرعه تحقیقاتی جلگه رخ (خراسان رضوی) طی سالهای زراعی 96-93 انجام شد. قالب طرح کرتهای دوبار خردشده با سه تکرار در تناوب چغندر قند، جو، ذرت، گندم بود. کرتهای اصلی سه روش خاک‏ورزی متداول، کم خاک ورزی و بی خاکورزی و کرت‏های فرعی شامل مدیریت بدون بقایا، حفظ 30درصد و حفظ 60درصد بقایای محصول...

full text

اثر خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک، ظرفیت مزرعه‌ای، مصرف سوخت، و عملکرد گندم در تناوب با ذرت

این تحقیق در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار به مدت چهار سال در شهرستان مرودشت فارس اجرا شد. تیمارهای تحقیق عبارت بودند از 1) کم­خاک­ورزی، 2) کشت مستقیم گندم و ذرت به مدت چهار سال، 3) کشت مستقیم گندم در سال‌های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم وکشت مستقیم ذرت به مدت چهار سال، 4) کشت مستقیم ذرت در سال‌های اول، دوم و چهارم و کشت مرسوم آن در سال سوم و کشت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  83- 96

publication date 2011-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023